Bezcenny klimat i wdzięk Malagi sprawiają, że ziemia ta jest wyjątkowym miejscem, gdzie spotykają się plaże, góry, sztuka i osobliwy charakter mieszkańców. 

La Malaka, którą Fenicjanie zbudowali u podnóża wzgórza Gibralfaro, u ujścia rzeki Guadalmedina, od VIII wieku p.n.e. była sukcesywnie zajmowana przez Kartagińczyków, Rzymian i Arabów. Uczynili z niej port w Granadzie, gdzie przez wieki wysyłali wełnę kastylijską. 

Dzisiaj Malaga jest nowoczesnym miastem, ale mimo to niektóre z jej dzielnic zachowują swój dawny charakter: La Caleta, na wschodzie, zachowuje stare wille ogrodowe, które świadczą o sile miasta z XIX wieku. Również na wschodzie znajdują się plaże miejskie: od La Malagueta do oddalonego o 5 km El Palo, starej dzielnicy rybackiej znanej ze smażonych ryb. 

Prowincja Malaga jest najmniejszą z ośmiu prowincji składających się na Andaluzję, ale przyciąga największą liczbę turystów. Zorientowane na południe i chronione przed wpływami kontynentalnymi przez góry Ronda i Sierra Nevada, tak zwane Costa del Sol cieszy się średnimi rocznymi temperaturami przekraczającymi 18 stopni, a zimami gorętszymi niż gdziekolwiek indziej w Europie, stąd też w ostatnich dziesięcioleciach rozpowszechniły się enklawy turystyczne takie jak Torremolinos, Fuengirola, Marbella czy Estepona.

Nie tylko wybrzeże oferuje liczne atrakcje dla odwiedzających. W górzystym wnętrzu, ze wschodu na zachód, znajdują się enklawy górskie o dużym znaczeniu przyrodniczym i monumentalnym, takie jak La Axarquía, Antequera i Ronda.

Niezbędne jest wejście do Caminito del Rey (szlak pieszy), położonego między zawiłymi pionowymi ścianami wąwozu Gaitanes. Ta, która do niedawna uważana była za jedną z najbardziej niebezpiecznych dróg na świecie, została niedawno odnowiona i pozwala na spacer po rzece Guadalhorce przez kładki położone na wysokości 105 metrów.

Miasto Malaga

Gaje topolowe i ogrody, które wypełniają Malagę zielenią, są spuścizną jej arabskiej przeszłości: Główna aleja i jej przedłużenie w kierunku portu, Paseo del Parque, a także osiedle Concepción, pełne palm, wodospadów i aromatycznych roślin, uzasadniają twierdzenie poety Aleixandre’a, że widział tam raj. 

Poza palmami, fontannami, winoroślą, żywopłotami i parterami ogrodowymi, Malaga posiada wiele architektonicznych skarbów. Renesansowa katedra, zapoczątkowana w 1528 r. przez Diego de Siloé i jeszcze niedokończona, jest skarbnicą trzech bardzo cennych rzeźb: Piedad i Triunfo de la Virgen – obie autorstwa Alonso Cano – oraz modlitewnych posągów Królów Katolickich, autorstwa Pedro de Mena. Bardzo blisko katedry stoi kościół Sagrario (XV-XVIII w.) i Pałac Episkopalny (XVIII w.), z barokową fasadą i siedzibą Diecezjalnego Muzeum Sztuki Sakralnej. 

Tuż za katedrą stoi alcazaba, twierdza pochodzenia fenicko-punickiego, a u jej stóp znajduje się trybuna ogromnego teatru rzymskiego z pierwszego wieku, który Arabowie rozbudowali i ufortyfikowali w IX wieku. Jej filigranowe kształty, łuki podkowy i wspaniałe ogrody stanowią najlepsze dziedzictwo Nasrydów w Maladze, wraz z sąsiadującym zamkiem Gibralfaro, który został zrekonstruowany w XIV wieku przez Jusufa I nad starożytną fenicką latarnią morską, która ze wspaniałą panoramą dominuje z wysokości 130 metrów. 

Inne miejsca warte odwiedzenia to kościół Santiago (1490), z piękną wieżą Mudejar; kościół Nuestra Señora de la Victoria, wybudowany przez monarchów katolickich w miejscu, gdzie założyli sklep podczas oblężenia miasta Maurów, oraz Muzeum Sztuki i Tradycji Ludowych.

Miasto Muzeów

Malaga silnie zaangażowała się w kulturę, otwierając kilka galerii sztuki, które razem z tymi już istniejącymi, czynią z niej jedno z hiszpańskich miast z największą liczbą muzeów. 

– Muzeum Picassa Málaga. W odpowiedzi na życzenie Pabla Picassa, aby jego prace były prezentowane w mieście, w którym w 1881 roku się urodził, Malaga otworzyła muzeum w 2003 roku, w renesansowym pałacu hrabiów Buenavista. Kolekcja gromadzi 233 dzieła, w tym ponad 43 dzieła tego genialnego artysty.

– Centrum Pompidou Malaga. Wyjątkowy i szczególny budynek, znany jako Cube, mieści od wiosny 2015 roku, pierwszy oddział paryskiego centrum sztuki poza Francją. W budynku na stałe eksponowanych jest kilkadziesiąt prac z kolekcji Centrum Pompidou w Paryżu, którym towarzyszą wystawy czasowe.

– CAC Málaga (Centrum Sztuki Współczesnej) zostało otwarte w 2003 roku w celu rozpowszechniania sztuk plastycznych i wizualnych od ostatniej tercji XX wieku do współczesności.

– Kolekcja Muzeum Rosyjskiego, Sankt Petersburg/Malaga. W ogrodzie znajdującym się w starej fabryce tytoniu w mieście, znanym jako Tabacalera, zbudowanym w latach dwudziestych XX wieku, znajduje się centrum kolekcji tego muzeum. Jest to druga siedziba rosyjskiej galerii sztuki, która koncentruje się na XIX-wiecznych pracach i sowieckim realizmie.

– Muzeum Carmen Thyssen Málaga. Pałac w Villalón, szlachetny budynek z XVI wieku, jest siedzibą kolekcji obrazów, z dziełami z ruchów romantyzmu i kostumbryzmu, stylu préciosité, realizmu i pierwszych lat XX wieku.

– Muzeum Dziedzictwa Miejskiego. Aby poznać historię i sztukę miasta, jego tożsamość i pochodzenie, nie ma nic lepszego niż wizyta w tym otwartym w 2007 roku centrum, które prezentuje i podkreśla bogate dziedzictwo historyczne i artystyczne cenione przez Malagę.

– Muzeum Malagi. Muzeum Sztuk Pięknych w Maladze i Wojewódzkie Muzeum Archeologiczne połączyły swoje zbiory w budynku Palacio de la Aduana. W nowej instytucji muzealnej mieści się jedna z największych kolekcji malarstwa XIX wieku w Hiszpanii, a także dział archeologiczny, który obejmuje prace od VIII wieku p.n.e. do średniowiecza.

Costa del Sol

Wybrzeże turystyczne o długości około 140 kilometrów na zachód od stolicy nadaje się na trasę samochodową, której głównymi charakterystycznymi punktami są:

– Torremolinos: najbardziej atrakcyjnym i tętniącym życiem obszarem tego dużego centrum turystycznego jest piesza dzielnica La Carihuela, położona na skraju rozległej plaży, z setkami barów, restauracji i sklepów wszelkiego rodzaju. Terremolinos było pierwszy kierunkiem turystycznym w Andaluzji, a pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku stał się kosmopolitycznym i liberalnym miastem, które amerykański pisarz James Michener odtworzył w swojej powieści Hijos de Torremolinos;

– Benalmádena: kilka wież strażniczych z XVI wieku i małe muzeum archeologiczne można zobaczyć w tej miejscowości położonej kilka kilometrów w głąb lądu od tętniącej życiem Benalmádena Costa;

– Mijas: zawieszona w łańcuchu górskim , 8 kilometrów od Benalmádena, ta mała, biała wioska zaskakuje widokami i charakterystyką swoich krętych uliczek usianych małymi placykami i uroczymi zakątkami; zachowało się tu kilka malowideł starego arabskiego muru i kościół, Inmaculada Concepción (XVI w.), z wieżą Mudejar; wszędzie można znaleźć sklepy z rękodziełem i pamiątkami;

– Fuengirola: arabski zamek Sohail, wieża strażnicza ze wzgórza, dominuje nad tym dużym centrum turystycznym charakteryzującym się wysokimi wieżami mieszkalnymi.

– Marbella: niekwestionowana stolica Costa del Sol, ulubione miejsce letniego wypoczynku dla międzynarodowego jet-setu, mieście na swojej starówce tak wyborne miejsca jak Plaza de los Naranjos, z którego tarasów można spacerować wokół ratusza (XVI wiek), Casa del Corregidor (XVII wiek) i pustelni Nuestro Señor Santiago (XV wiek). Inne interesujące miejsca to kościół Santa María de la Encarnación (XVII wiek) oraz Muzeum Współczesnego Hiszpańskiego Rycerstwa, mieszczące się w budynku starego szpitala Bazán; 

– Puerto Banús: najbardziej luksusowe jachty na świecie cumują właśnie w tej marinie; znajduję się tu wiele modnych sklepów i barów, w których w letnie wieczory nie można nawet zmieścić szpilki.

– San Pedro de Alcántara: bardzo blisko plaży można zobaczyć pozostałości po Las Bóvedas, budowli termicznej z III wieku, oraz bazyliki paleochrystycznej Vega del Mar. To jest punkt startowy drogi, która prowadzi do miasta Ronda.

– Estepona: jej historyczna dzielnica zachowuje urok małych andaluzyjskich miasteczek; 24 kilometry w głębi lądu, zwisająca ze skały w górach Crestenilla, to biała wioska Casares, z labiryntowym układem urbanistycznym, jedna z najpiękniejszych w Maladze.

Z pozostałej części wybrzeża, tej na wschód od stolicy, Nerja zdecydowanie wyróżnia się, słynie z piękna swojego surowego wybrzeża usianego zatoczkami, z Balcón de Europa – wspaniałego punktu widokowego, z którego widać Afrykę – oraz z Cueva de Nerja, jaskini o krasowym pochodzeniu, która była zamieszkiwana w okresie paleolitu, ze spektakularnymi stalaktytami i stalagmitami oraz pomieszczeniami tak dużymi, że są one idealne na festiwale muzyczne i taneczne (lipiec).

W pobliżu Costa del Sol, w zachodniej części prowincji, znajduje się Park Naturalny Sierra de las Nieves, uznany za Rezerwat Biosfery. Jego górzysty teren kryje w sobie ciekawą faunę, gdyż żyje tam jeden z najrzadszych gatunków gadów w Hiszpanii: kameleon.

La Axarquía

Na wschodnim krańcu prowincji, u podnóża pasm górskich Tejeda i Almijara, które oddzielają ją od Granady, leży ledwo dostępny region gór i wąwozów, gajów oliwnych i osuszalni rodzynek – z których wyrabia się słynne słodkie wina Malagi – brukowanych uliczek i białych wiosek mauretańskich, pasaży i minaretów, odległych przełęczy i karczm, w których rozbrzmiewa pamięć o malgaskich bandytach. 

Stolica prowincji, Velez-Malaga, jest dużym i monumentalnym miastem, z tablicami informującymi przechodniów o wszystkich szczegółach jej XIII-wiecznej twierdzy, willi lub gospodzie, w której przebywał Cervantes, gdy był celnikiem. Jednak najbardziej autentyczną Axarquía można odkryć podążając krętą drogą, która z Vélez-Málaga wiedzie przez Arenas, Daimalos, Archez, Salares i Sedella, być może najbardziej urokliwe miejscowości Malagi. Są to miejsca, które zachowały nienaruszoną mauretańską urbanistykę, dziedzictwo Maurów, którzy aż do wygnania w 1609 roku stanowili tu większość. 

Nie tylko improwizacja, ale również strome zbocza terenu były odpowiedzialne za tkankę miejską obejmującą pochylone skarpy, poprzeczne kładki, aby dostać się do domów, domy narożne, chodniki, rampy, balustrady i alejki, które zwężają się, aż do klifów. Aby dać złudzenie przebywania w starej Al-Sharqiya, Archez i Salares wystawiają minarety swoich starych meczetów bez innego dodatku niż kilka chrześcijańskich dzwonów. 

Comares to kolejna piękna wioska i prawdziwe gniazdo orła, zgrupowane razem, podobnie jak jego biała wioska na szczycie 685-metrowej skały, obok ruin mauretańskiego zamku, dominująca w pełnej panoramie od wysokich gór do morza. Znajduje się tam trasa piesza, oznakowana płytkami w kształcie podeszwy buta, która prowadzi zwiedzających przez labirynt jego pochyłych ulic i arabskich łuków. 

W wąwozie rzeki Sabar, w pobliżu portu Los Alhazores, znajduje się Venta de Alfarnate, która 21 kwietnia 1850 roku była sceną napadu na pocztę w Maladze przez grupę 11 bandytów.

Antequera y El Torcal

Leżąca w górach El Torcal, 47 kilometrów na północ od Malagi, z widokiem na szeroką dolinę rzeki Guadalhorce i skałę Los Enamorados, która podobno przypomina leżącą sylwetkę nieszczęśliwego kochanka, Antequera zdaje się myśleć o starych historiach toczących się po okręgach jej białych i kaflowych gospodarstw. Pomyślcie o historii – lub raczej prehistorii – tam w dolinach Mengi, Wiery i Romeral. Przypomnijcie sobie, kiedy to Antequera była Antikarią, w łaźniach rzymskich; arabską fortecą, w cytadeli, przyczółkiem do zdobycia Granady, miejscem szlachty i chrześcijan szlacheckiego pochodzenia, w dziesiątkach klasztorów (bosych karmelitów, sióstr klarysek, dominikanów, augustianów, minimów…), „białych i gongorynowych kościołów” oraz barokowych pałaców takich jak Villadarias. 

Wizyta bez wstąpienia do Casa de los Colarte, w której mieści się MAD (Museo de Arte de la Diputación), byłaby nudna. Kolekcja obrazów będąca własnością Diputación de Málaga gromadzi cenną, reprezentacyjną kolekcję hiszpańskich dzieł z XIX i XX wieku, których autorami są Picasso, Moreno Carbonero i Pepe Bornoy. 

Wiele pomników w Antequerze jest wyrytych w kamieniu w pobliskim Torkalu, wapiennym pasmie górskim obok wioski Villanueva de la Concepción, gdzie erozja wyrzeźbiła ogromny labirynt usiany skałami o tak fantastycznych kształtach jak Tornillo – oficjalny symbol i logo tego rezerwatu przyrody od 1989 roku – który wygląda jak na wpół uformowany śrubokręt. Dodając do repertuaru malowniczych formacji jaskinie i przepaści w każdej enklawie wapiennej, obszywające zestaw dzikich róż, bluszczu, wiciokrzewów i 30 odmian orchidei – w tym sześć ekskluzywnych dla tego miejsca – mamy dość przybliżony obraz El Torcal de Antequera, który aspiruje do miana światowego dziedzictwa UNESCO. Obiekt posiada centrum tłumaczeniowe i 2,5-kilometrową oznakowaną trasę, która pozwala zwiedzającym zwiedzić jego najwyższy i najbardziej imponujący obszar w mniej niż godzinę. 

W pobliżu Antequery, na północnym zachodzie, znajduje się rezerwat przyrody Laguna Fuente de Piedra, największy w Andaluzji, a zarazem doskonałe środowisko naturalne do obserwacji ptaków, który jest domem dla największej kolonii flamingów na Półwyspie Iberyjskim.

Ronda

Prężny rynek w czasach rzymskich, stolica królestwa Taifa i jedna z ostatnich muzułmańskich twierdz na Półwyspie Iberyjskim, Ronda jest bez wątpienia najpiękniej położonym miastem andaluzyjskim, leżącym na skraju skalistego płaskowyżu i podzielonym na dwie części przez zawrotny wąwóz rzeki Guadalevín. Nic dziwnego, że zakochali się w niej romantyczni podróżnicy XIX wieku, którzy zbliżyli się do niej przytłoczeni jej dramatycznym położeniem i złowieszczą sławą jej pasma górskiego, jednego z głównych ośrodków bandytyzmu w Andaluzji.

Spacerując po starym mieście – kapryśnej sieci bielonych domów, kutych balkonów i brukowanych uliczek – można podziwiać Dom Króla Mauretańskiego, okazały dom przebudowany w XIX wieku w stylu neo-mudejar (jeden z typów stylu neomauretańskiego), którego ogrody zostały uznane za ważny obiekt kulturalny; pałac Mondragon, z ważnymi mauretańskimi pozostałościami w łukach, mozaikach i tynkach; minaret San Sebastian, jedyne pozostałości po XIV-wiecznym meczecie Nasrydów, oraz pałac markiza Salvatierra, wśród wielu innych zabytków.

Po przekroczeniu imponującego wąwozu przez XVIII-wieczny Nowy Most – 120 metrów wysokości i 70 metrów długości – wchodzimy do dzielnicy znanej jako El Mercadillo, zbudowanej w XVI wieku, w której znajduje się większość kościołów i słynna arena walk byków Ronda, która jest jedną z najstarszych w Hiszpanii (1785) i dodatkowo miejscem narodzin walk byków na piechotę. 

13 km na północny zachód od Rondy znajdują się ruiny Acinipo, gdzie zachował się rzymski teatr z częścią sceny i trybunami. 20 km na południowy zachód znajduje się jaskinia Pileta, z ponad dwoma kilometrami galerii i malowideł jaskiniowych pochodzących z czasów Altamira (20.000 p.n.e.).  A 6 km dalej w kierunku Campillos, na terenie rekreacyjnym San Cayetano, należącym do jego wielkiego przyjaciela i walczącej z bykami postaci Antonio Ordóñeza, spoczywają prochy genialnego reżysera Orsona Wellesa.

Pogoda w Maladze